Просвјетина култура сећања је део европских вредности

Kroz program “Kultura sećanja”, a u okviru Dana Kulture Republike Srpske u Austriji, SPKD „Prosvjeta“ – odbor u Austriji i Javna ustanova „Spomen-područje Donja Gradina“ predstavile su 25. februara 2017. godine, u Hramu Svetog Save u Beču, knjigu Tanje Tuleković „DRAKSENIĆ 1941-1945. godine“. Ovo značajno delo je svedočanstvo o jednom od najužasnijih ustaških zločina nad Srbima u II. Svetskom ratu, a ugledalo je svetlost dana povodom 75 godina od pokolja u pravoslavnoj crkvi u selu Draksenić, u opštini Kozarska Dubica.

Kroz program je prisutne vodila prof. Svetlana Matić, sekretar Društva, podsećajući da je SPKD „Prosvjeta“ u okviru svog projekta “Kultura sećanja – Rezolucija o Jasenovcu”, u saradnji sa Spomen područjem Donja Gradina, prezentovalo pre dve godine u Beču izložbu “Ekonomija jasenovačkog logora”, autorke Tanje Tuleković. U samom centru Beča, na Švarcenbergplacu, održan je “Javni čas istorije”.“ Prosvjetina kultura sećanja je deo evropskih vrednosti“, istakla je Matićeva. U programu je, osim autorke, učešće uzeo i Mladen Filipović, direktor Predstavništva Republike Srpske u Beču, i zahvalio „Prosvjeti“ što neguje kulturu sećanja i prenosi je mladim generacijama. Otac Nenad Mihajlović, starešina Hrama Svetog Save u Beču, istakao je da se „Prosvjeta“ nakon renoviranja Crkve, ponovo vratila svojoj kući i da mu je želja da Eparhijski centar u Beču bude kuća i dom svih nas.

Tanja Tuleković je u svom iscrpnom predstavljanju podvukla da je izdavač ove knjige Javna ustanova „Spomen-područje Donja Gadina“ na čijem je ona čelu, a da su recenziju za knjigu napisali Mr Željko Vujadinović i Mr Dragan Davidović. Na početku knjige, umesto predgovora Dobrila Kukolj, predsednik Gradskog udruženja bivših logoraša 2. Svetskog rata i njihovih potomaka, koja je u vreme pokolja imala deset godina, svedoči: „“Na pravoslavni Božić 1942. Godine ustaše su organizovano, iz pravca iz Jasenovca i Dubice, počeli hvatati i ubijati sve stanovništvo koje su zatekli i koje nije moglo pobeći, od sela Donja Gradina, pa do sela Draksenić. Ubijani su klanjem, odsijecanjem glava, sječenjem, silovani su i živi spaljivani u kućama. Krvavi „pir“ nad nevinim žrtvama, djecom, ženama, djevojkama i muškarcima, završio se u draksenićkoj crkvi. Na najmonstruozniji način… Moja je želja da više nikada i nigdje ne bude rata, da se to zlo nikada ne ponovi i da ljudi žive slobodno jedni pored drugih. Oni koji to ne žele, neka se kazne nemilosrdnom kaznom.“

„Knjiga obiluje arhivskom građom i relevantnom literaturom, a po mišljenju recenzenata, sadrži činjeničnu pouzdanost i naučnu objektivnost. U njoj su sadržane četiri misaone celine. Osim sećanja preživelih na ovaj stravičan događaj, nalazi se i popis žrtava sela Draksenić. Zahvaljujem se „Prosvjeti“ što je omogućila da predstavim knjigu i ovde u Beču, podvukla je Tanja Tuleković u svom vrlo emotivnom obraćanju bečkoj publici. Nakon oficijelnog dela, razvila se diskusija o potrebi kulture sećanja na nemile događaje iz prošlosti, koje moramo radi pomirenja i zajedničkog suživota da oprostimo, ali ne smemo da ih zaboravimo. Svako mesto stradanja našeg naroda treba da ima jednu knjigu poput ove. Zaključeno je da treba nastaviti istraživanja i organizovati što više tribina na ovu temu, jer će to biti osnov za pomirenje i demokratizaciju prostora na kome žive Srbi.

Promociji su prisustvovali, između ostalih, Slobodan Tanasilović, ispred ambasade BIH, dr Zorica Mijalković, Vesna Klinger, predsednik IU „Fokus“, brojni bečko-srpski intelektualci, pisci, aktivisti i članovi „Prosvjete“ i drugi.

Pr. Prosvjeta Austrija, 27.02.2017.