Osim toga u Austriji je zvanično, umesto pravog maternjeg- srpskog jezika nametnut takozvani „BKS“ koji ne odgovara i ne ispunjava potrebe dece i građana Srbije, kao ni svih pripadnika srpskog naroda koji žive u ovoj zemlji. Prosvjeta želi da se Srpski jezik prizna kao pravi i zvanični jezik srba u Austriji i u tom smislu aktivno deluje među Srbima, Austrijancima, kao i austrijskim i srpskim institucijama koje su ključne i odgovorne za zaštitu i status srpskog jezika. U krajnjoj liniji da se predstavnicima vlasti Srpske i Austrijske države ukaže na ovaj problem i da on bude rešen.

-Zbog toga su 2102/13 godine pokrenute Prosvjetine dopunske škole srpskog jezika, prvo u Beču, a tokom godina i u celoj Austriji.
One sada čine „Prosvjetinu mrežu srpskih dopunskih škola u Austriji“

– Osim Prosvjetine mreže srpskih dopunskih škola U Austriji nema drugih srpskih škola. Prosvjetine škole su organizovane i rade po istom programu i preporukama za obrazovanje kao i škole u organizaciji Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Srbije.

-Osnivač i rukovodilac Mreže Prosvjetinih škola je prof. Srđan Mijalković, decenijski predsednik bečke Prosvjete i jedan od njenih osnivača.

Nastava tzv. „BKS jezika“ je izmišljena i na brzinu konstruisana 1992. godine po potrebi ubrzane asimilacije dece tadašnjih izbeglica iz Jugoslavije – doseljenika u austrijsko društvo, bez intencije da deca uče svoj pravi maternji jezik. Od tada do danas, što se tzv. BKS tiče, nije bilo promena.Taj „novogovor“ ne odražava i ne ispunjava ni minimalne potrebe dece naših građana u Austriji, ali ni velikog broja dece građana srpskog porekla sa austrijskim ili drugim državljanstvom. Njih je samo u Beču između 20 do 25 hiljada u školskom uzrastu.

– Imajući u vidu činjenicu da ogroman broj Srba živi u Beču (po nekim procenama 180 hiljada), primetna je potreba mobilisanja srpske zajednice u Austriji za ostvarivanje elementarnog građanskog prava na maternji jezik.
Formiranje i funkcionisanje Prosvjetinih srpskih dopunskih škola u kojima se srpski jezik predaje kao samostalan i zvaničan jezik je jedan od najvažnijih motiva i argumenata za priznanje srpskog jezika u Austriji .

– Projekat „Prosvjetina mreža srpskih dopunskih škola u Austriji“, kroz niz projekata u sličnom obimu i u raznim fazama traje još od 2012/13. godine, sa mnogo uspeha.Do sada je bilo preko 5000 polaznika.

Korisnici projekta su deca srpskog porekla i članovi njihovih porodica. Nastava je predviđena za decu od 6 do 14 godina: nastava srpskog jezika, učenje ćirilice, kulture i istorije srpskog naroda.

Svrha projekta je omogućiti deci da nauče srpski jezik, da se potpuno upoznaju sa jezikom i ćirilicom, pismom svoga naroda, kao i da omogući i olakša proces priznavanja zvaničnog statusa srpskog jezika u Austriji.

Osim bazičnih škola, postoje i pripremni razredi, tzv. Mala pričaonica, koji su vrlo važni za celokupni program rada škola. Sve škole rade po programu i preporukama Ministarstva prosvete i tehnološkog razvoja Srbije, osim u predmetu „Moja otadžbina Srbija“ koji se u Prosvjetinim školama uči kao „Moja otadžbina Srbija i Srpska“. Formiran je i Mali hor Prosvjete, koji posebnu pažnju poklanja kreativnom i muzičkom obrazovanju. Već dve godine radi i likovni razred.

Prema evaluaciji, kod učesnika se stalno poboljšava nivo znanja maternjeg- srpskog jezika , koji je važan za razvoj ličnosti u uslovima dvojezičnosti. Deca su obogatila rečnik novim fondom reči, izraza i pojmova srpskog jezika, mnogo bolje poznaju svoju kulturu i raste im samopouzdanje i pozitivna nacionalna svest. Takođe, kod Srba u Austriji raste građanska svest o potrebi borbe za status svog jezika i pisma.

Dinamika održavanja nastave je četiri do pet puta mesečno, pretežno u prostorijama koje je SPC u Austriji učinila dostupnim Prosvjeti, a zbog velikog interesovanja, dodatno i u posebnim odgovarajućim iznajmljenim prostorima, gde god se časovi mogu organizovati, kao i u saradnji sa jednim brojem srpskih klubova u Austriji koji prepoznaju značaj škola i jezika.

Kroz projekat je do sada prošlo preko 5000 mališana u uzrastu 6-14 godina. Na poslovima organizacije i izvođenja je angažovan tim Prosvjete od pedesetak saradnika. Od voditelja i koordinatora, do nastavnica, pedagoga, plus ekipa koja se bavi organizacijom,logistikom i pripremom potrebnih materijala i drugih elemenata nastave.

Projekat Prosvjetinih srpskih dopunskih škola u Austriji je svih ovih godina od strane korisnika, roditelja, učesnika, ovdašnje javnosti i partnerskih organizacija proglašavan uspešnim. To pokazuje i činjenica da svih ovih školskih godina nastavlja sa razvojem, i da škole traju toliko godina! .

1) Za sprovođenje nastave na srpskom jeziku neophodna su sredstva za nabavku potrebnih nastavnih učila, udžbenika i priručnika, izradu didaktičko-metodičkih materijala, nastavnih sredstava, a naročito za obezbeđivanje odgovarajuće nadoknade – honorara predavačima, kao i za iznajmljivanje prikladnih prostora za izvođenje nastave. Sredstva se obezbeđuju kroz konkurse-posebno kroz konkurse Uprave za saradnju sa dijasporom i Srbima u regionu, kroz donacije i sponzorstva, kroz prihode Prosvjete, kao i podršku SPC – Eparhije austrijsko švajcarske kroz obezbeđivanje prostora za nastavu.

2) Nosilac Mreže Prosvjetinih srpskih dopunskih škola je SPKD Prosvjeta Austrija. Škole se razvijaju prema mogućnostima i potrebama zajednice, kao i prema nivou podrške matične države i lokalnih institucija.

3) Nastavu na srpskom jeziku realizuju profesori srpskog jezika ili učitelji koji predaju u osnovnim školama ili sličnim institucijama ili profesori stranih jezika, a izuzetno pedagozi koji imaju dovoljno pedagoško obrazovanje i iskustvo u radu sa decom i mladima, učenicima i učesnicima projekta.

4) Odgovorni rukovodilac Mreže Prosvjetinih dopunskih škola u Austriji je prof. Srđan Mijalković, predsednik SPKD Prosvjeta Austrija .

5) Nastava se izvodi u grupama:
a) predškolski uzrast
b) mlađi uzrast (od prvog do četvrtog razreda)
v) srednji uzrast (od petog do osmog razreda)
g) kreativni razredi (Likovni razred, Mali hor)

6) Nedeljni fond časova iznosi tri školska časa. Časovi mogu biti organizovani i u bloku.

7) Nastava se realizuje u prostorijama SKPD „Prosvjeta“, prostorijama hramova SPC u Austriji, prostorima partnerskih organizacija i po potrebi u drugom iznajmljenim prostorima prikladnim za izvođenje nastave.

9) Evaluacija nastave se sprovodi upotrebom evalucionih upitnika, koji sadrže ocene vezane za sadržaje, načine prezentovanja sadržaja, pripremljenosti predavača i organizaciju nastave.

10) Trenutno postoji 16 škola sa oko 600 đaka, cilj je da se do 2022. Godine dođe do bar 30 škola u celoj Austriji i oko 1000 đaka.

Veliku podršku radu Prosvjetinih dopunskih škola u Austriji pruža i naša crkva – Eparhija austrijsko švajcarska. Škole rade sa blagoslovom Njegovog Preosveštenstva Episkopa austrijsko-švajcarskog g. Andreja.

Krajnji cilj ovog poduhvata je osnivanje i formiranje regularne dopunske škole, koja bi imala sistemsku, strukturalnu i sadržajnu podršku naše matične države, a bila prihvaćena i podržana i od lokalnih školskih vlasti. Kroz taj cilj, ostvario bi se i pravi status srpskog jezika u Austriji, jer bi on morao biti priznat i prihvaćen kao takav, U Prosvjeti svih ovih godina postoji vera da je taj cilj ostvariv, ali samo uz aktivnu i suštinsku pomoć naših organa vlasti i institucija koje su za to zadužene.

Prosvjeta je ovih godina učinila sve što je mogla i projekat i strukturu škola podigla do nivoa na kome su sada. Primećuje se da je sve više Srba u Austriji zainteresovano za status i priznavanje srpskog jezika, kao i da se trude da prihvate i podrže ovu Prosvjetinu borbu, toliko značajnu za naše ljude u ovoj zemlji, ali i u celokupnom srpskom rasejanju.

Nadati se da će naša matična država Srbija prepoznati veliki rad i trud svih u školama, od rukovodioca do predavača. Očekuje se da će se prepoznati i sagledati dugoročna korist koja bi za sve naše građane, ali i našu državu bila ključna za bolji status i priznavanje srpskog jezika u Austriji kao i za ogroman broj dece srpskog porekla koja stasavaju u ovoj zemlji.

Prosvjeta Austrija, Beč 2018. godina.

Preuzmite formular za upis u Prosvjetinu školu srpskog jezika, ispunite ga i pošaljite na office@prosvjeta.at