Jun – Vidovanska akademija u Beču sa Vladikom Andrejem

Na ulazu u salu goste je čekalo prijatno iznenađenje u vidu izložbe radova učenika Prosvjetine škole srpskog jezika na temu Vidovdana, a najuspešniji su na videu prikazivani kao scenogafija i vizuelni ukras toku akademije.

Akademija je otvorena himnom „Bože pravde“ koju je u pratnji velikog broja prisutnih otpevao đakon Nedeljko Dikić.

Predsednik Prosvjete profesor Srđan Mijalković je u svojoj uvodnoj Vidovdanskoj besedi podvukao važnost Vidovdanskog zaveta sa Srbe i istakao: “Vidovdan i vidovdanski zavet znače za nas nešto posebno, jer od kosovske bitke, pa do naših dana, srpske žrtve koje su ugrađene u slobodu srpskog naroda ugrađene su i u slobodu Evrope, kakvu danas poznajemo. Braneći sebe od osvajača, tada na Kosovu, Srbi su branili i Evropu. Boreći se vekovima protiv okupatora, žrtve koje su na Kosovu i posle Kosova pale, uložene su, koliko u slobodu Srba, toliko i u slobodu Evrope. Koliko u slobodu naroda, toliko i u odbranu hrišćanstva. ” .

Njegovo Preosveštenstvo Episkop austrijsko- švajcarski Gospodin Andrej je ovom prilikom održao izuzetno predavanje koje je tematski podelio u tri celine, govoreći prvo o srpsko albanskim odnosima, zatim o stradanju Srba na Kosovu u Metohiji i izveštaju o trenutnom stanju na KiM Episkopa raško- prizrenskog Teodosija.

Episkop Andrej je podsetio da sa preko preko 1500 crkava i crkvenih zdanja prostor na Kosovu i Metohiji predstavlja u Evropi podneblje sa najvećim brojem hrišćanskih objekata po jedinici površine. „Hramovi i manastiri na prostoru raško prizrenske episkopije po svom arhitektonskom sklopu i bogatstvu freskoslikarstva predstavljali su u vreme kada su nastali najveći umetnički domet u Evropi i svekolikom civilizovanom svetu. Na Kosovu i Metohiji je samim NATO bombardovanjem, miniranjem i raketiranjem oštećen veliki broj hramova i manastira, međutim, od dolaska KFOR-a uništen je najveći broj crkvenih objekata u hiljadugodišnjoj prošlosti SPC. Naime od 13.juna 1999 do 19 marta 2004. uništena je 151 crkva i sedam manastira što se nije desilo za šesto godina turske okupacije i ropstva”, rekao je vladika Andrej.

Kada je reč o srpsko albanskim odnosima kroz vekove, vladika Andrej je istakao da se radi o vrlo složenoj problematici i o mešanjima dva naroda i njihovom uporednom postojanju.
“Literatura o odnosima Srba i Albanaca najčešće je poltički obojena, pogotovu od sredine devetneaestog veka kada su se na prostorima Albanijie sukobljavali interesi velikih sila. Zbog toga je u ovoj literaturi često više propagandnog nego načnog.”
Episkop Andrej je takođe istakao da je naučno dokazano da je prodiranje albanskog elementa u srpske zemlje bilo posledica primanja islama pod turskom najezdom, te da osnivanjem “albanske” odnosno “prizrenske lige” počinje buđenje nacionalne svesti kod Albanaca.

On je podsetio da su u vreme komunističkih vlasti, sedamdesetih godina prošlog veka albanski nacionalisti povećavali napade na SPC na Kosovu i Metohiji te da je građanski rat na prostorima Balkana bio uvod u najnovije stradanje, a zatim i NATO bombardovanj,e za vreme koga je najviše bombi bačeno upravo na Kosovo i Metohiju.

Episkop Andrej je pročitao i najnoviji izveštaj vladike Teodosija o stanju u Eparhiji raško- prizrenskoj u komej ukazuje na sve češće slučajeve prodaje zemlje srpskih porodica, naročito u kosovskom pomoravlju kao i na sve veću brigu ne samo crkve već i međunarodnih predstavnika zbog jačanja islamskog fundamentalizma na KIM.

U programu Vidovdanske akademije učestvovao je i sekstet Prizrenske bogoslovije. “Prosvjetin” mali hor pevao je pesme o Kosovu, a pesme posvećene Knezu Lazaru otpevale su i Jelena i Jovana Pantić. Na akademiji je po prvi put nastupio i novoosnovani hor Srpske pravoslavne opštine “Sveti Sava” izvodeći kompozicije “Srpkinja” i “Oj Srbijo mila mati”.

Na samom kraju programa, koji je vodila članica Prosvjete Katarina Nešović, kompletom knjiga nagrađeni su učenici Škole srpskog jezika“Prosvjete”- Viktorija Taler, Aleksandra Lajner i Mihajlo Bisenić., čiji su likovni radovi na kosovsku tematiku bili najbolji .

Vidovdanskoj akademiji su pored sveštenstva i brojnih gostiju, prisustvovali i ambasador Republike Srbije u Austriji Pero Janković, učesnici “Interparlamentarne skupštine pravoslavlja” iz Srbije, Crne Gore, Republike Srpske (BiH) i Hrvatske, predvođeni narodnim poslanikom Aleksandrom Čotrićem, vojni atašei Srbije i Bosne i Hercegovine – Goran Jeremić i Slobodan Tanasilović, kao i gošća iz Praga, pesnikinja Jelena Ćirić.

Posle akademije, organizovana je svečana večera kojoj je domaćin bio Vladika Andrej, na kojoj su se učesnici i gosti družili, a i zajednički slavili ovogodišnje vidovdanske uspehe srpskih sportista i sportistkinja.

PR. Prosvjeta Austrija, 29.6.2015.